تاریخچه انجمن پتانک و بولز و رشته‌های تحت پوشش آن

رشته‌های ورزشی تمرکزی تحت پوشش انجمن بولس و پتانک ج.ا.ایران در شکل کلی خود منشأ باستانی یا ماقبل تاریخ دارند. در روم و مصر باستان و گونه‌های یونانی ثبت‌‌شده آن شامل پرتاب کردن یا غلتاندن اشیاء سبک (مانند سنگ‌های مسطح، سکه‌ها، یا بعداً گوی‌‌های سنگی) بوده‌اند. نوع پرتاب یا غلتاندن گوی‌ها و سنگ‌ها برای نزدیک شدن به یک هدف در روم باستان انجام می‌شد توسط سربازان و ملوانان رومی به پروونس فرانسه آورده شد. یک مقبره رومی کودکانی را نشان می‌دهد که این بازی را انجام می‌دهند و برای اندازه‌گیری نقاط خمیده شده‌اند. سپس رومی‌ها، گوی‌های سنگی را با گوی‌های چوبی جایگزین کردند که در سراسر اروپا رواج یافت. در آمریکای لاتین امروزی به آن بوچا یا بولاس کریولاس (گوی‌های کریولو) می‌گویند. هنری سوم، پادشاه انگلستان، انجام این بازی توسط کمانداران خود را ممنوع کرد زیرا او می‌خواست که آن‌ها تیراندازی با کمان کنند، نه بازی بولز. شواهدی دیگر حاکی از آنست که کمی قبل از کریسمس سال 1192 این ورزش با نام امروزی آن آیس‌استوک (www.icestock.ir) روی رودخانه یخ‌زده دانوب در وین بازی می‌شد. در قرن چهاردهم، چارلز چهارم و چارلز پنجم فرانسوی این ورزش را برای مردم عادی ممنوع کردند. این ممنوعیت در قرن هفدهم برداشته شد.

سابقه این نوع ورزش‌ها در بریتانیا نیز به قرن سیزدهم و حتی به قرن دوازدهم برمی‌گردد. نام این برخی از روش‌های بازی در سال 1620 در پرث اسکاتلند به دلیل صدایی که سنگ‌ها هنگام حرکت بر روی یخ که با نام "بازی غرش" نیز شناخته می‌شد و از فعل اسکاتلندی تشکیل شده است که حرکت سنگ را توصیف می‌کند. این ورزش اغلب بر روی رودخانه‌های یخ زده انجام می‌شد.

در فرانسه در نیمه دوم قرن نوزدهم، نوعی از بازی با گوی به نام لیونیز یا بازی پروونسال بسیار محبوب بود. در این شکل از بازی، بازیکنان قبل از پرتاب گوی، گوی‌های خود را می‌چرخاندند یا سه قدم می‌دویدند. این ورزش در نیمه دوم قرن نوزدهم در فرانسه بسیار محبوبیت یافت و اولین باشگاه رسمی نیز در سال 1854 در فرانسه تأسیس شد. این ورزش به طور غیررسمی در میدان‌هایی در زیر سایه درختان چنار در روستاهای سراسر شهر پروونس انجام می‌شد.

یک بازیکن سابق پروونسال به نام ژول لنوآر به رماتیسم شدید مبتلا شده بود که دیگر نمی‌توانست قبل از پرتاب گوی بدود. در واقع او به سختی می‌توانست بایستد. دوست وی به نام ارنست پیتیو صاحب کافه محلی بود. پیتیو برای کمک به دوستش لنوآر، شکل دیگری از بازی را ابداع کرد که در آن طول زمین تقریباً به نصف کاهش یافت و بازیکن به جای دویدن برای پرتاب گوی، در حالت ثابت در یک دایره می‌ایستاد. آن‌ها این بازی را پید تانکه (پاهای کاشته شده روی زمین) نامیدند، نامی که در نهایت به نام فعلی ورزش پتانک تبدیل شد. اولین تورنمنت پتانک توسط ارنست پیتیو به همراه برادرش جوزف پیتیو در سال 1910 در لاسیوتات برگزار شد. این بازی به سرعت گسترش یافت و به محبوب‌ترین استایل بازی با گوی در فرانسه تبدیل شد. پیش از اواسط دهه 1800، ورزش‌های بولس در اروپا با توپ‌های چوبی که معمولاً از چوب بسیار سخت ریشه شمشاد ساخته می‌شد، انجام می‌گردید. پس از جنگ جهانی اول، از فناوری ساخت گلوله توپ به گونه‌ای اقتباس شد که امکان ساخت گوی‌های توخالی و تمام فلزی را فراهم کرد. اولین گوی تمام فلزی در اواسط دهه 1920 توسط پل کورتیو معرفی شد.

هم‌اکنون فدراسیون‌های بین‌المللی رشته‌های ورزشی تحت پوشش انجمن بولس و پتانک ج.ا.ایران، عضو کمیته بین‌المللی المپیک (آی. او. سی.) بوده و هرچند در بیش از 200 کشور جهان این رشته‌های ورزشی مورد علاقه مردم بوده و انجام می شود اما به شکلی سازمان یافته با بیش از 300 میلیون نفر ورزشکار عضو در سطح 165 کشور جهان، جزو برنامه اصلی رویدادهای چندورزشی مهمی منجمله بازی‌های المپیک زمستانی، بازی‌های رسمی شورای المپیک آسیا (ساحلی و داخل سالن و هنرهای رزمی)، بازی‌های همبستگی کشورهای اسلامی، بازی‌های بشردوستی، بازی‌های المپیک ویژه، بازی‌های جهانی ورزش مدارس، بازی‌های جهانی ورزشی، بازی‌های جهانی (ورلد گیمز) و غیره می‌باشند. این انجمن به عنوان یگانه نهاد ملی عضو آن‌ها، متولی قانونی و مجری سیاست‌های هریک از فدراسیون‌های بین‌المللی مربوطه در سطح ملی محسوب می‌گردد.

انجمن پتانک و بولز جمهوری اسلامی ایران توسط جاسم منوچهری ملی پوش ایرانی و قهرمان اسبق ورزش‌های مبارزه‌ای جهان در آذرماه سال 1388 در شهر همدان بنیان نهاده شد و سپس مجامع عمومی و جلسات منظم خود را تحت تقویم سالیانه برگزار کرده است. این انجمن به عنوان یکی از موفق‌ترین و فعال‌ترین اعضای کنفدراسیون‌های آسیایی و جهانی، دارای شخصیت حقوقی مستقل بوده که وفق منشور المپیک، اساسنامه مصوب خود، مجوز وزارت ورزش و جوانان و مقررات فدراسیون‌های بین‌المللی، تنها مرجع ذی‌صلاح عهده‌دار اداره هریک از ورزش‌های تابستانی و زمستانی مبتنی بر پرتاب و بازی با گوی و سنگ منجمله پتانک، بولز، آیس‌استوک، بولس و اکستریم و شاخه‌های تحت پوشش آن‌ها در جمهوری اسلامی ایران محسوب می‌گردد و در چارچوب اساسنامه این انجمن در سطح کشور فعالیت می‌نماید. رقابت‌های رسمی رشته‌های ورزشی تحت پوشش این انجمن در زمین‌هایی با سطوح مختلفی پوشیده از ماسه، یخ، برف، چمن، کارپت، بتن، خاک، موکت و ... به صورت داخل سالن و فضای باز در ابعادی با 4 متر تا 5 متر عرض و 15 تا 40 متر طول قابل انجام است.

این انجمن علاوه بر کسب ده‌ها دستآورد ارزشمند بین‌المللی در بُعد قهرمانی و مدال‌آوری، دارای یازده کرسی اثرگذار قاره‌ای و جهانی بوده و به عنوان مرکز توسعه ورزش‌های تحت پوشش در منطقه آسیای میانه و غربی با اعلام رسمی فدراسیون‌های بین‌المللی مربوطه شناخته می‌شود. وب‌سایت رسمی این انجمن به آدرس www.boules.ir قابل دسترسی بوده و دفتر مرکزی انجمن و کمپ تیم‌های ملی آن واقع در شهر همدان در مرکز گردشگری منوچهری می‌‌باشد.

روابط عمومی انجمن پتانک و بولز ج.ا.ایران